Sett sprak met Liesbeth Last, de allereerste lerares Esports in Vlaanderen
We hadden de voorbije maand het genoegen om Liesbeth Last, lerares Esports aan het KTA in Brugge, te interviewen. Als pionier in het integreren van Esports in het Vlaams onderwijs is Liesbeth dé persoon die alles kan vertellen over haar ervaring met deze krachtige vorm van onderwijs. Duik hieronder mee in haar verhaal!
Sandra van Sett: Liesbeth, kun je ons iets vertellen over je achtergrond en hoe je interesse voor Esports is geëvolueerd?
Liesbeth Last: Ik begon mijn carrière met een traditionele lerarenopleiding, gevolgd door een master in de theologie en werkte in totaal 17 jaar als godsdienstlerares. Mijn interesse in videogames en hun potentieel voor onderwijs bracht me echter op een nieuw pad. Ik vond dat videogames eindelijk de eens de aandacht mochten krijgen die ze verdienen rond verhaalstructuren en thema’s. Op de nascholingsdag rond verhalen in het godsdienstonderwijs georganiseerd door Eekhout Academy bracht ik een keynote rond verhalen en videogames. Dat was een succes! Op vraag van de faculteit Theologie in Leuven begon ik vervolgens maandelijkse artikels te schrijven, waarin ik de link legde tussen populaire videogames en lesimpulsen. Ik werd een steeds meer fevente Twitchkijker en volgde er Esportswedstrijden, vooral diegene die werden gehost door de Vlaamse Eefje Depoortere, nl. Counter-Strike en League of Legends.
Sandra van Sett: Dan kom ik onmiddellijk bij de vraag: Esports, wat omvat dat volgens jou? Hoe onderscheiden Esports zich van traditionele sport?
Liesbeth Last: Esports zijn competitieve videogames op professioneel en amateuristisch niveau, vergelijkbaar met traditionele sporten door de benodigde training, coaches en fysieke voorbereiding. De Esports-scene omvat niet alleen het spelen van games, maar ook het broadcasten, streamen en presenteren ervan. Net als in traditionele sport heb je bij Esports ook trainers, mentale coaches en diëtisten nodig. Hoewel er discussie is of Esports echt een sport zijn, zie ik het persoonlijk wel zo vanwege de gelijkenissen in discipline en training. Leerlingen moeten opwarmen en trainen in hun games, vergelijkbaar met fysieke sporten. In het vak Esports maken we de winnaarsmentaliteit bij leerlingen wakker. Dat is denken in mogelijkheden en falen niet als een donker eindpunt zien, maar een kans om te groeien.
Sandra van Sett: Hoe ben je uiteindelijk betrokken geraakt bij Esports in het onderwijs?
Liesbeth Last: Na die eerste 17 jaar als godsdienstlerares in het traditionele onderwijs maakte ik de overstap naar het VTI Roeselare, waar ik begon te experimenteren met game-based learning. Werken met Minecraft Education was een echte eyeopener voor mij. Op het OMG-forum (Onderwijs met Games) in Kortrijk ontmoette ik Charlotte, één van mijn huidige collega’s hier bij KTA Brugge. Ze vertelde me over de plannen van haar school rond Esports en raadde me aan om met de directrice, Lien Hautekeete, te komen praten. Ik had niets te verliezen, dus ging ik ervoor. Eenmaal aangekomen was ik direct compleet overweldigd: alles waar ik in geloof was er! Na een gesprek met Lien was er aan beide kanten onmiddellijk een klik. We liepen het Esports klaslokaal binnen en ik was ineens overtuigd: let’s do this! Hier bij het KTA Brugge vond ik een omgeving die mijn visie deelt en me toestaat om volledig in de wereld van Esports te duiken: de school trekt écht de kaart van innovatie. Esports is ook zoveel meer dan alleen gamen; het omvat ook coaching, mentale training en fysieke fitheid alsook de kans om in de diepte te werken aan executieve functies en 21st century skills.
Sandra van Sett: Hoe worden Esports geïntegreerd in het curriculum van KTA Brugge?
Liesbeth Last: Ik werk voor het keuzevak Esports heel nauw in team samen met directrice Lien Hautekeete en mijn collega Kris Vandevoorde, technisch adviseur binnen KTA Brugge; zij zijn bij wijze van spreken mijn ledematen zonder wie ik niet verder kan. Esports zijn momenteel geïntegreerd als keuzevak in de technologische wetenschappen, STEM-richtingen, humane wetenschappen en Internet of Things. Vanaf volgend jaar zal het ook mogelijk zijn in de studierichtingen met een arbeidsmarktgerichte finaliteit zoals elektriciteit, print media en bouw. Tijdens deze lessen Esports zetten we in op het ontwikkelen van executieve functies bij leerlingen, zoals organisatie en planning, door middel van specifieke spellen en oefeningen. We werken eveneens met gastsprekers uit de industrie, waardoor leerlingen niet alleen leren gamen, maar ook netwerken en andere relevante vaardigheden opdoen. Die gastsprekers delen hun eigen verhalen van hard werk en doorzettingsvermogen en zijn de ultieme inspiratiebron.
Sandra van Sett: Waarom ben jij ervan overtuigd dat Esports een waardevolle toevoeging kunnen zijn aan het onderwijs?
Liesbeth Last: Esports gaan veel verder dan alleen computers en games; ze bieden een unieke kans voor ervaringsgericht leren. In de Esports-leeromgeving krijgen leerlingen de kans om praktische ervaring op te doen met hoogwaardige pc’s die essentieel zijn voor competitieve gaming. Dit sportieve leerproces combineert visueel en auditief leren met hands-on ervaring, waardoor het voor hen zowel leuker als relevanter wordt. Naast gaming ligt de nadruk op het ontwikkelen van belangrijke vaardigheden zoals teamwork, communicatie en sociale interactie, wat vooral waardevol is voor leerlingen met een negatief zelfbeeld. Esports helpen hen te focussen op hun sterke punten. Bovendien zijn de carrièremogelijkheden dankzij Esports vrijwel eindeloos, zoals blijkt uit de inspirerende career pathways van de British Esports Federation die het KTA Brugge heeft omarmd.
Op onze topsportschool zien we overigens dat fysieke activiteit de prestaties in games verbetert, vergelijkbaar met traditionele sporten. We integreren zo dus ook VR-technologie om fysieke activiteit te stimuleren, wat bijdraagt aan reactiesnelheid en emotieregulatie. Op die manier bevorderen Esports dus niet alleen technologische vaardigheden, maar ook fysieke fitheid en mentale weerbaarheid. Door deze aanpak leren leerlingen het belang van balans tussen inspanning en rust, wat hen ten goede komt in hun toekomstige studie en werk.
Sandra van Sett: Hoe ga je om met de mogelijke nadelen van veel gamen, zoals overmatige schermtijd?
Liesbeth Last: Een belangrijk aspect van ons Esports-programma is het bewust omgaan met schermtijd. We werken samen met organisaties zoals GameChangers om leerlingen te helpen een gezonde balans te vinden tussen gamen en andere activiteiten. Daarnaast hebben we ook binnen onze eigen school van 1.900 leerlingen een methode ontwikkeld om problematisch gamegedrag in kaart te brengen en ermee aan de slag te gaan. Op die manier proberen we leerlingen inzicht te laten krijgen in hun eigen online gedrag.
Sandra van Sett: Ik kan me voorstellen dat er ook nog wat onwetendheid is bij de ouders van de leerlingen. Hoe betrek je hen bij het Esports-programma?
Liesbeth Last: Voor ouders zijn Esports inderdaad vaak een onbekend terrein. Daarom nemen we extra stappen om hen te informeren en gerust te stellen. We organiseren informatiesessies en hebben een speciale webpagina waarop we de focuspunten en voordelen van Esports in het onderwijs duidelijk communiceren.
Sandra van Sett: Wat zijn de toekomstplannen voor het Esports-programma aan het KTA Brugge?
Liesbeth Last: Ons programma heeft de aandacht getrokken van internationale organisaties zoals onder andere NASEF (Network of Academic and Scholastic Esports Federations), wat heeft geleid tot samenwerkingen en uitwisselingen. We zijn uitgenodigd op Twitchcon en nemen zoveel mogelijk deel aan andere internationale events om België op de kaart te zetten in de Esports-scene. Daarnaast willen we een expertisecentrum opbouwen om kennis te delen met andere scholen. De toekomst van Esports in het onderwijs ziet er rooskleurig uit. Met de stappen die we zetten binnen het KTA Brugge willen we andere scholen inspireren en ondersteunen bij het integreren van Esports in hun curriculum. Daartoe hebben we ook een handleiding ontwikkeld met steun van de Provincie West-Vlaanderen. Uiteraard worden Esports in het KTA Brugge vandaag mogelijk gemaakt door onze partners, en dat zijn er heel wat: VUB, Techonomy, Dell, BESF (Belgian Esports Federation), The Rent Company, GameChangers, Randstad, Intel, Eurofiber, Gamegear, Vlajo en Logitech. We kijken uit naar een verdere samenwerking met hen om Esports nog meer op de Vlaamse kaart van het onderwijs te zetten.
Sandra van Sett: Laat ons besluiten dat het voor jou al een zeer mooi schooljaar is geweest. Kan je met ons delen wat voor jou het mooiste moment was afgelopen jaar?
Liesbeth Last: Jazeker! Een van de mooiste momenten afgelopen schooljaar was toen ik een zeer introverte jongen zag openbloeien tijdens een opdracht rond efficiënte communicatie binnen de les Esports. Deze leerling, die ik nog nooit had horen spreken, begon opeens super efficiënt en doelgericht te communiceren met zijn team. Hij stuurde op een rustige manier vijf anderen aan, en iedereen luisterde naar hem. Het was prachtig om te zien hoe hij in zijn rol groeide. Later, tijdens een evaluatie, reflecteerde hij op deze ervaring en zei: ‘Ik wist niet dat ik dat in mij had.’ Op dat moment was hij zo gefocust op het behalen van het doel in het spel dat hij volledig opging in de activiteit. Hij vertelde me ook dat hij eerst niet wou verder studeren na de middelbare school, maar dat hij dankzij Esports zijn interesse heeft gevonden voor bedrijfsbeheer. Zijn hyperfocus en leiderschap waren indrukwekkend. Een ander bijzonder moment was toen een leerling als reservespeler werd aangesteld bij Cercle Brugge. Dankzij de steun van zijn ouders en hun geloof in zijn talent, heeft hij nu de kans om zich verder te ontwikkelen. Hij mag naar evenementen en krijgt gratis tickets, wat hem helpt te professionaliseren in videogames en te groeien buiten de muren van zijn kamer.
Sandra van Sett: Dat zijn inderdaad al mooie momenten. Ik kan me voorstellen dat het voor jou de kers op de taart is.
Liesbeth Last: Inderdaad. Er is een hechte community ontstaan tussen de leerlingen. Ik ga verder: één van hen is nu een Twitch Affiliate, en 2 van z’n klasgenoten ondersteunen zijn kanaal actief. Één van hen modereert zijn chat en de andere fleurt z’n profiel op met digital art. Als hechte groep versterken en stimuleren ze elkaar. Het mooiste is misschien wel de ‘sense of belonging’ die deze leerlingen ervaren. Ze kwamen individueel toe in deze klasruimte, vonden een gemeenschappelijke passie en groeiden samen. Ze hebben nu een betekenisvolle reden om naar school te komen en vormen een open, ondersteunende community die nieuwe leden verwelkomt. Dit soort momenten, waar stille leerlingen openbloeien en samen iets moois opbouwen, zijn voor mij als leerkracht de meest waardevolle ervaringen.
Sandra van Sett: Liesbeth, dank je wel voor je tijd en inzichten. Heb je nog een laatste boodschap voor ons lezerspubliek?
Liesbeth Last: Esports bieden leerlingen niet alleen een leuke en boeiende manier om te leren, maar bereiden hen ook voor op een toekomst in een snelgroeiende samenleving en een uitdagend werkveld. Door samenwerking, innovatie en motivatie zet KTA Brugge de standaard voor Esports in het onderwijs. Ik hoop dat ons verhaal andere scholen inspireert om ook de mogelijkheden van Esports te verkennen.
Info & nuttige links
- Benieuwd naar de opleiding? Bezoek de website van KTA Brugge of mail naar llast@ktabrugge.be of kvandevoorde@ktabrugge.be
- Esports opstarten in je school? Download de handleiding opgesteld door KTA Brugge hier
- Benieuwd hoe je als leerkracht godsdienst videogames kan gebruiken? Ontdek het hier!
Nog meer onderwijsinspiratie?
Herbekijk het beste van Sett
Of schrijf je in op de nieuwsbrief en ontvang iedere maand een nieuwsbrief vol inspiratie en tips uit de onderwijssector!
